- сентябрь 19, 2025
Сұрақ туындайды: электрондық шот-фактураны (ЭШФ) ҚҚС бойынша есепке тұрғаннан кейін ғана жазуға бола ма? Егер ұйым ҚҚС бойынша есепке кейін тұрса, ал орындалған жұмыстар актісі (АВР) есепке дейін (бір-екі апта бұрын) қол қойылған болса, бұл қате болып санала ма? ЭШФ тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу бойынша айналым жасалған күннен ерте емес және өткізудің жасалған күнінен кейін 15 күнтізбелік күннен кеш емес мерзімде жазылуы тиіс деген ереже қолданыла ма?
Мысалы, АВР тараптармен 01.07.2022 ж. қол қойылды, ал ТОО ҚҚС бойынша есепке 11.07.2022 ж. тұрды (яғни айналым жасалған күннен бастап 15 күнтізбелік күн әлі өтпеген).
Салық кодексінің 369-бабының 1-тармағына сәйкес, ҚҚС-мен салық салынатын айналым – ҚҚС төлеушінің тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізуі. 370-бапта көрсетілген салық салынбайтын айналымнан басқа.
368-баптың 1-тармағына сәйкес, ҚҚС төлеушілер қатарына ҚҚС бойынша есепте тұрған тұлғалар жатады.
ЭШФ жазуға қатысты, ҚР ҚМ-нің 22.04.2019 ж. №370 бұйрығымен бекітілген ЭШФ жазу қағидаларының 67-тармағына сәйкес, егер босатылған айналымдар бойынша немесе ҚҚС төлеуші болып табылмайтын тұлға ЭШФ жазса, «ҚҚС-сыз» деген белгі қойылады, және оны түзетуге жол берілмейді.
Осылайша, егер АВР тараптармен ТОО ҚҚС төлеуші болып табылмаған кезеңде қол қойылса, оған ҚҚС көрсетілген ЭШФ жазуға болмайды, тіпті айналым жасалған күннен бастап 15 күнтізбелік күн өтпегеннің өзінде.
15 күнтізбелік күн ережесі басқа жағдайға қолданылады – егер салық төлеуші сол кезде ҚҚС бойынша есепте тұрса. Мұндайда ЭШФ жазу міндеті айналым жасалған күннен бастап екі аптадан кешіктірілмей орындалуы тиіс. Ал ТОО әлі есепте тұрмаған, кейін ғана тұрған жағдайда бұл норма қолданылмайды.