- сентябрь 13, 2025
Қазақстанның импорт құрылымында Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) елдерінен келетін тауарлар маңызды орын алады. Көптеген қазақстандық кәсіпкерлер өз бизнесін осы елдерден әкелінген өнімдерді сату арқылы дамытады. ЕАЭО-дан импорттағанда ескеру қажет негізгі аспектілерді қарастырайық.
Қазақстан Республикасының Салық кодексінің 422-бабына сәйкес, егер тауар ЕАЭО елдерінен Қазақстанға әкелінсе, ол 12% стандартты мөлшерлеме бойынша қосылған құн салығына (ҚҚС) тартылады. Импорттаушының ҚҚС төлеуші ретінде тіркелгені немесе тіркелмегені салық төлеу міндетін туындатпайды. ҚҚС-тан босатылған тауарлар үшін ерекше жағдайлар бар (ҚР СК 451-бабы).
Импортқа ҚҚС төлемі импорттаушының тіркелген жері бойынша Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитетінде айдан кейінгі айдың 20-сына дейін төленуі тиіс. Алайда, бұл төлем салық есептілігін тапсырғанға дейін жүзеге асырылуы керек.
Егер тауар сатып алу/сату операциясы Қазақстан аумағынан тыс жерде жүзеге асырылса, ол импорт ретінде саналмайды. Бұл жағдайда ҚҚС төлеу және есептілік тапсыру міндеті туындамайды.
Қазақстан Республикасының Салық кодексінің 367-бабының 2-тармағына сәйкес, ЕАЭО елдерінен тауар импорттаған жеке тұлғалар ҚҚС төлеуші болып табылады, тіпті олар жеке кәсіпкер болмаса да. Сондай-ақ, ҚР СК 438-бабына сәйкес, кәсіпкерлік мақсатта тауар әкелетін жеке тұлғалар да ҚҚС төлеуші болып танылады.
ЕАЭО елдерінен тауар әкелген кезде мынадай міндеттемелерді орындау қажет:
Егер жылына әкелінген тауарлардың құны 12 АЕК-тен аспаса, ҚҚС төлеу және 328.00 нысанын тапсыру міндеті туындамайды (ҚР ҚМ №104 бұйрығы, 01.02.2018 ж.).
Бір жыл ішінде жеке тұлғаға ЕАЭО елдерінен әкелінетін тауарлар мынадай көлемнен аспауы тиіс:
Көрсетілген көлемнен асқан жағдайда әкелу кәсіпкерлік мақсаттағы импорт болып саналады, сондықтан ҚҚС төлеу міндеті туындайды.
Импорттаушы 328.00 нысанын (тауарларды әкелу және жанама салықтарды төлеу туралы өтініш) тапсыруға міндетті. Соңғы мерзімі – айдан кейінгі айдың 20-сы. Тапсыру тәртібі:
Сонымен қатар, ЕАЭО импорты бойынша 1-ТС статистикалық есептілігін де тапсыру қажет. Мерзімі – есепті айдан кейінгі айдың 20-сы. Есеп 1-ТС теңгемен толтырылады, келісімшарттың валютасына қарамастан.
Импортталған тауарды сатқанда сатушы ЭСФ жазуы міндетті. Импорттаушылар үшін ЭСФ жазу мерзімі – айдан кейінгі айдың 20-сына дейін. ЕАЭО елдерінен Қазақстанға тауар кірген кезде импортқа СНТ рәсімделуі тиіс.
ЕАЭО-дан тауар әкелген импорттаушының лицевой счётында ҚҚС бойынша артық төлем болуы мүмкін (КБК 105115). ҚР СК 456-бабының 2-тармағына сәйкес, мұндай артық төлемді келесі төлемдер есебіне қолдануға болады.
Егер аванс төленсе, келісімде көрсетілген төлем күні бойынша бағам қолданылады. Постоплата болған жағдайда, әр есепті айдың соңындағы бағам қолданылады, ал айырма бағамдық кіріс/шығыс ретінде көрсетіледі.
Импорт бойынша сұрақтарыңыз болса, мамандардан кеңес алуға болады.