ЖШС директорының жұмыстан босатылу тәртібі мен құжаттары

ЖШС директоры – бұл жалдамалы қызметкер, сондықтан оны жұмыстан босату ҚР Еңбек кодексінде (ЕК) көрсетілген кез келген себептер бойынша жүзеге асырылуы мүмкін. Директорды жұмыстан босату рәсімін қалай өткізу керек? Егер директор ЖШС-нің жалғыз қызметкері болса, бұйрыққа кім қол қоюы тиіс? Осы мәселелерді қарастырайық.

Директорды жұмыстан босатудың нормативтік негіздері

ЖШС директорының еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасымен бұзу негіздері ҚР ЕК 49-бабында көрсетілген. Директорды жұмыстан босату рәсімі, негізінен, басқа жалдамалы қызметкерлерді жұмыстан босату рәсіміне ұқсас.

Сонымен қатар, директорды жұмыстан босатудың қосымша негіздері ҚР ЕК 140-бабы 2-тармағында да бар. Бұл бапта құрылтайшылардың (қатысушылардың, акционерлердің) құрамының өзгеруі кезінде атқарушы органның басшысымен еңбек қатынастарының тоқтатылуы мүмкін екені көрсетілген.

Мүліктің меншік иесі ретінде ЖШС-нің қатысушылары табылады, сондықтан директорды жұмыстан босатудың шарттары мен себептерін меншік иесі негіздеуге міндетті емес.

Директорды жұмыстан босату туралы шешім

• Егер ЖШС бір қатысушыдан тұрса – шешім түрінде;
• Егер ЖШС бірнеше қатысушыдан тұрса – қатысушылардың жалпы жиналысының хаттамасы түрінде қабылданады.

ЖШС қатысушыларының жалпы жиналысын өткізу тәртібі 1998 жылғы 22.04 №220-1 «Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы» заңымен реттеледі.

Шешімде немесе хаттамада қатысушы директорды мерзімінен бұрын жұмыстан босату себебі көрсетілуі мүмкін (бірақ міндетті емес). Директорды жұмыстан босатуды шешіммен таныстыру қажет.

Ескерту мерзімі

Қарапайым қызметкерлерді жұмыстан босату туралы кемінде бір ай бұрын ескерту қажет. Дегенмен, меншік иесінің шешімі бойынша директорды жұмыстан босатқанда ескерту мерзімі заңмен белгіленбеген. Сондықтан директорды жұмыстан босату туралы бір күн бұрын ескерту де заң бұзушылық болып табылмайды. Бұл норма тек ЖШС құрылтайшыларының немесе қатысушыларының құрамын өзгерту кезінде қолданылады. Ал егер директорды жұмыстан босату ҚР ЕК 49-бабында көзделген себеппен жүргізілсе, онда барлық шарттар мен мерзімдерді сақтау қажет.

Директорды жұмыстан босату құжаттары

Директорды жұмыстан босату рәсімі бұйрықпен жүзеге асырылады. Бұйрыққа қол қоюға құқығы бар тұлғалар:

• құрылтайшылардың шешімімен;
• ЖШС мүлкінің меншік иесінің шешімімен;
• ЖШС құрылтайшылары немесе меншік иелері бекіткен құжаттармен уәкілеттік берілген тұлға.

Шығарылған бұйрықтың көшірмесі директорға 3 жұмыс күні ішінде жеке қолхатпен берілуі тиіс. Егер жеке қолына тапсыру мүмкін болмаса, директорға хабарламасы бар хат жіберіледі.

Содан кейін, ҚР ЕК 62-бабына сәйкес, директорға оның еңбек кітапшасы немесе еңбек қызметін растайтын өзге құжат беріледі. Ол еңбек шарты бұзылған күні берілуі тиіс. Жазбаны еңбек кітапшасына директордың өзі немесе уәкілетті тұлға енгізе алады, жазба компанияның мөрімен куәландырылады.

Сонымен қатар, жұмыстан босатылған қызметкердің талабы бойынша жұмыс беруші 5 жұмыс күні ішінде мына мәліметтер көрсетілген анықтама беруге міндетті:

• лауазымы;
• жұмыстың уақыты және еңбекақы мөлшері;
• қызметкердің біліктілігі мен жұмысына қатынасын қамтитын мінездеме-ұсыным;
• ҚР ЕК 35-бабында көзделген басқа да құжаттар.

Еңбек шарты бұзылғаннан кейін 3 жұмыс күні ішінде директорға жалақысы және пайдаланылмаған демалыс күндері үшін өтемақы төленеді (бар болған жағдайда). Егер еңбек шартында еңбек шартын мерзімінен бұрын бұзғаны үшін қосымша өтемақылар көзделген болса, олар да жалақымен бірге төленуі тиіс.

Директор істерді қалай тапсырады?

Заңнама бұрынғы директордан жаңа қызметкерге немесе құрылтайшыға істерді тапсыру рәсімін реттемейді. Алайда, тәжірибеде қабылдау-тапсыру актісі жасалады. Бұл актіге мына құжаттар тапсырылады:

• құрылтай шарттарының және Жарғының түпнұсқалары;
• банктік, бухгалтерлік құжаттардың және есептердің түпнұсқалары;
• меншік құқығын растайтын куәліктердің, шарттардың түпнұсқалары;
• лицензиялардың түпнұсқалары;
• ұйымның мөрі;
• сейфтердің, банктік ұяшықтардың, кабинеттердің кілттері;
• директордың пайдалануындағы техника, бағалы заттар.

Егер директор жалғыз қызметкер болмаса және ЖШС штаты мүмкіндік берсе – арнайы комиссия құрып, істерді қабылдатуға болады.

Директор материалдық жауапты тұлға болғандықтан, істерді қабылдау-тапсыруға дейін ұйымдағы ТМҚ-ға түгендеу жүргізу қажет. Бұл жұмыстан босатылған директорда жетіспеушіліктер мен ұрлықтардың жоқтығына көз жеткізуге мүмкіндік береді, ал директордың өзі жұмыстан кейін оған материалдық талаптар қойылмайтынына сенімді болады.

Материалдық жауапты қызметкерлермен еңбек шартын бұзу күні жұмыс берушіге мүлікті және құжаттаманы қабылдау-тапсыру аяқталған күн болып табылады.

Нашли ошибку?