- сентябрь 10, 2025
Қазіргі таңда қызметкерлердің бір уақытта бірнеше жұмыс берушіде еңбек етуі жиі кездесетін жағдай. Мұндай жұмысшылардың табысынан салықтар мен әлеуметтік төлемдер ұсталуын дұрыс есептеу маңызды. Бұл мақалада қоса атқарушы қызметкерлердің табысынан қандай салықтар мен төлемдер ұсталады, сонымен қатар, олардың құқықтары мен міндеттері туралы айтылады.
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 1-бабы 56-тармақшасына сәйкес, қоса атқару – бұл қызметкердің ақы төленетін, негізгі жұмыс уақытынан тыс атқаратын, еңбек шарты жасалуы міндетті жұмысы. Қоса атқарудың екі түрі болады:
Қоса атқарушы қызметкерлердің еңбек шартында «қоса атқару» екені көрсетілуі міндетті. Бұл салық салу үшін маңызды. Сонымен қатар, қоса атқарушының еңбек кітапшасына жазба енгізілуі мүмкін, ал қызметтерді қоса атқарушылар үшін ол енгізілмейді.
Қоса атқарушы қызметкерлердің табысына салық салу мен әлеуметтік төлемдерді есептеу кезінде Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің талаптарын сақтау маңызды. Негізгі жұмыс орнынан анықтама сұрату қажет, өйткені қызметкердің жалпы жұмыс уақыты шектен аспауы тиіс. Мысалы, негізгі жұмыс орнында 8 сағат жұмыс істеген қызметкер үшін екінші жұмыс беруші 4 сағаттан артық қоса атқару бойынша еңбек шартын жасай алмайды.
Қоса атқарушының табысынан ұсталатын салықтар мен әлеуметтік төлемдер:
Қоса атқарушыға төленген табыстан ЖТС ұстау қажет. ЖТС мөлшерлемесі – 10%. Қосымша шегерімдер бойынша ерекшеліктер бар. Мысалы, қызметкер МЗЖ мен МӘМС бойынша шегерімдерге құқылы, ал қалған шегерімдерді тек бір жұмыс берушіде ғана қолдана алады.
Қоса атқарушыны ресми рәсімдемеу еңбек заңнамасының бұзылуына әкелуі мүмкін. ҚР Еңбек кодексінің 33-бабы 3-тармағына сәйкес, еңбек шарты жоқ қызметкерді жұмысқа жіберуге тыйым салынады. Бұл жағдайда лауазымды тұлғалар мен кәсіпкерлерге айыппұл салынады.
Егер сіз қызметкердің табысынан салықтар мен әлеуметтік төлемдердің сомасын есептеу қажет болса, біздің тегін калькуляторды пайдалана аласыз.