Жүктілік демалысындағы әйелдің жұмыстан шығу тәртібі анықталды

Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі (ЕК) декреттік демалыстағы әйелдердің құқықтарын қорғауға бағытталған, жұмыс берушінің бастамасымен еңбек шартын бұзуға тыйым салады. Алайда, декреттегі әйелдер өз еркімен жұмыстан шығуға да құқылы. Оларды жұмыстан шығару рәсімі қалай жүзеге асырылады?

Еңбек кодексінде декреттегі әйелдер үшін өз еркімен еңбек шартын бұзу жөнінде арнайы талаптар жоқ. Олар да басқа қызметкерлер сияқты, жұмыс берушіні жазбаша түрде кемінде бір ай бұрын хабардар етуі тиіс (ЕК 56-бап).

Декреттегі қызметкер әйелдің жұмыстан шығу алгоритмі:

1. Қызметкер әйел еңбек шартын бұзу бойынша жазбаша өтініш береді. Өтініште еңбек шартын бұзу күні көрсетілуі керек, бірақ ол өтініш берілген күннен бір айдан ерте болмауы тиіс.
2. Егер тараптардың келісімі болса, шартты мерзімінен бұрын (бір ай мерзімді күтпей) бұзуға болады. Бұл жағдайда жұмыс беруші қызметкер әйелге жазбаша келісім береді немесе өтініштің өзіне жауап береді.
3. Еңбек шартын бұзу туралы бұйрық шығару ҚР ЕК 49-бабының 5) тармақшасы мен 56-баптың 1-тармағына сілтеме жасай отырып жүзеге асырылады: хабарлау мерзімі (бір ай) өткен соң немесе жұмыс беруші жазбаша келісім берген жағдайда ертерек.
4. Еңбек шарты тоқтатылған күні қызметкер әйелге еңбек қызметін растайтын құжаттар беріледі (ЕК 35-бап және 62-бап 1-тармақ).
5. Еңбек шарты тоқтатылғаннан кейінгі 3 жұмыс күнінен кешіктірмей қызметкер әйелге істеген уақыты үшін жалақы, пайдаланылмаған жыл сайынғы демалыс үшін өтемақы немесе демалыс күндері үшін өтемақы төленеді (ЕК 113-бап 4-тармақ).
6. Қызметкер әйелдің талабы бойынша, өтініш берген күннен бастап 5 жұмыс күні ішінде жұмыс беруші мамандығын, жұмыс уақытын және жалақы мөлшерін көрсететін анықтама, сондай-ақ қызметкердің біліктілігі мен жұмысқа қатынасын қамтитын мінездеме-рекомендация береді (ЕК 62-бап 2-тармақ).

Егер еңбек дауы туындаса, еңбек құқығына маманданған заңгердің көмегі қажет болуы мүмкін. Сондай-ақ бухгалтерлік есеп жүргізу мен салық салу, соның ішінде бейрезиденттердің салық салуына қатысты мәселелер бойынша консультациялық қызметтер ұсынылады.